Afet Platformu
Türkiye, 6 Şubat 2023’de art arda yaşanan ve 13 milyon nüfusun yaşadığı 10 ilimizi etkileyen şiddetli depremlerin yarasını sarma çalışmalarına devam ederken Afet Platformu’nu anlatmanın zamanı diye düşündüm.
24 Ocak 2020’de Elazığ’da yaşanan deprem sonrasında bir araya gelen yirmiden fazla Sivil Toplum Kuruluşu (STK), sahada kamu kurumlarının bilgisiyle, Elazığ Ticaret Odası’nın temin ettiği deponun yönetimini üstlenerek ihtiyaç duyulan yardımların toplanması, ayrıştırılması ve depremden etkilenen vatandaşlara dağıtılması başta olmak üzere gönüllü organizasyonu, psiko-sosyal destek, depremden etkilenen gençlere burs temin etmek gibi yardımlarla toplumsal dayanışmanın harika bir örneğini oluşturdu. Bu çalışmaların ardından 26 STK kalıcı bir platform oluşturma kararı alarak Afet Platformu’nu kurdu.
Afet Platformu kurucu üyeleri:
Açık Açık, Ahbap Derneği, Akut Vakfı, Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV), Çorbada Tuzun Olsun (ÇOTUN), Dünya Doktorları Derneği, Hayata Destek, İhtiyaç Haritası, İstanbul Gönüllüleri, Kadınlarla Dayanışma Vakfı (KADAV), Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı (KEDV), Koruncuk Vakfı, Lokman Hekim Sağlık Vakfı, Maya Vakfı, NEF Vakfı, Nirengi Derneği, Sevgi ve Kardeşlik Vakfı, Temel İhtiyaç Derneği (TİDER), Toplum Gönüllüleri Vakfı (TOG), Turkish Philanthropy Funds (TPF), Türk Psikologları Derneği, Türkiye Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER), World Human Relief (WHR)
30 Ekim 2020 İzmir Depremi, 20 Aralık 2020 Van Başkale Depremi ve 2021 yazında Manavgat-Marmaris-Bodrum yangın afetleri başta olmak üzere, kurulduğu günden beri Afet Platformu afet sonrası insani yardım çalışmaları yürüttü. Detaylı bilgilere web sitemizden ulaşabilirsiniz: www.afetplatformu.org.tr
Kurucu üyelerinden biri olarak TİDER de platformda aktif rol almaya devam ederken ben de şahsen Kurumsal İletişim Komisyonunda İletişim Gönüllüsü olarak görev alıyorum. Her afet çalışması bizlere yeni tecrübeler katarken, yeni üyeler de kazandırıyor. STK dayanışmasının en güzel örneğinin yaşandığı platform sonradan dahil olan üyeleri (Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı-TEGV, Tüvana Okuma İstekli Çocuk Eğitim Vakfı-TOÇEV, Unvansız Gönüller Derneği, Önemsiyoruz Derneği ve Gönüllü Hareketi) ile de büyümeye ve etki alanını genişletmeye devam ediyor. Son yaşanan büyük afet de birçok üye başvurusunu getirdi ve bu başvurular da en kısa zamanda değerlendirilecek.
Üyelik aktif üye ve desteci üye diye ayrılıyor. Aktif üye komisyonlarda görev alıp, aylık Genel Kurul toplantılarına katılıp alınacak kararlarda oy kullanma hakkına sahip olurken Destekçi Üye bu sorumlulukları almayı tercih etmediği için oy hakkı bulunmayan ama afet çalışmalarında Aktif Üye kadar katkıda bulunan üyelerden oluşuyor.
Yaklaşık iki ay önce gerçekleşen büyük deprem Kahramanmaraş, Hatay, Gaziantep, Adıyaman, Malatya, Osmaniye, Adana, Diyarbakır, Şanlıurfa ve Kilis illerimizi etkilemiş, çok sayıda vatandaşımızın ölümüne ve yaralanmasına sebep olmuştur. Sabaha karşı gerçekleşen depremin haberi ulaşır ulaşmaz Afet Platformu Kriz Masası harekete geçerek bölgeye hareket etmiştir. Hızlı bir şekilde lojistik merkezler oluşturmaya çalışan sahadaki üyeler kısa zamanda 30’a yakın noktada lojistik merkezi ve/veya depo kurulumunu gerçekleştirdi. Bir grup sahada depo kurulması, ihtiyaçların analiz edilmesi çalışmalarını sürdürürken, masa başında çalışan diğer bir grup da bildirilen ihtiyaçların temini, maddi kaynak sağlanması, ihtiyaç listelerinin duyurulması, ihbar hattı oluşturarak ihbarların teyit edilmesi ve bölgeye bildirilmesi başta olmak üzere diğer görevler için harekete geçti.
Afet Platformu çalışmalarını sürdürürken aynı zamanda, bu büyük afet tüm ülkeyi kenetlemiş ve gerek ayni yardımlar gerekse maddi yardımlar hızlıca toplanmaya başlamıştı. Istanbul başta olmak üzere birçok şehirde birçok kurumun organize ettiği yardım tırları doldurulup bölgeye gönderiliyordu. Ama maalesef bu yardımların birçoğunun heba olduğunu, gerekli kişilere ulaşamadığını düşünüyoruz. Çünkü henüz sahada yardımların ulaşacağı ve boşaltılacağı depolar oluşmamıştı ya da olan depolar oldukça fazla gönderilmiş olan yardımlarla doluydu zaten. İdeal olan toplanan yardımların hepsinin aynı anda gönderilmesi yerine, belli aralıklarla gönderilmesi olurdu ama kaos ortamı buna izin vermedi maalesef. İşte tam da bu yüzden platform olarak hedefimiz; yardımların toplanıp afetten etkilenen bölgelere gönderilmesi konusunu en verimli şekilde organize edebilmeyi umuyoruz.
Çoğu insan bu tür afet durumlarında neyi, nasıl göndermesi gerektiğini bilmeden yardımları alıp, tırlarla gönderiyorlar ve sanıyorlar ki iş bitti. Maalesef, iş asıl ondan sonra başlıyor, bölgede bir deponun kurulması ve yönetilmesi, depoda gönüllülerin gelen yardımları ayrıştırıp kolilere koyması ve dağıtması gibi çok kritik görevler de hızlıca yerine getirilmeli. Bu sebeple, daha hızlı ve doğru destek olabilmek için yardımların bir STK üzerinden yapılması gerekmektedir.
İlk günler ve haftalar biraz kaotik geçse ve bazı yardımlar yukarıda değindiğim nedenlerden dolayı heba olsa da bölgede yardım çalışmaları artık daha düzenli bir şekilde devam ediyor. Hem kamu kurumları (AFAD, Kızılay, Aile Bakanlığı) hem STK’lar, depremden etkilenen vatandaşların her türlü ihtiyacını gidermek için çalışmalar sürdürüyor ve bu çalışmaların 1 belki 2 yıl sürmesi bekleniyor. Halen, Adana, Adıyaman, Hatay ve Kahramanmaraş’taki depolara ve TİDER Gıda Bankacılığı Ağına dahil olan gıda bankalarına düzenli olarak gıda, hijyen ürünleri, giyecek yardımları gönderiliyor ve bu noktalardan depremden etkilenen bölgelerde, evlerinde veya çadır kentlerde yaşayanlara dağıtılıyor. Aynı zamanda, üyelerimiz; psiko-sosyal destek, istihdam ve kalkınma projeleri başta olmak üzere birçok proje için yoğun bir şekilde çalışıyor. Bu projeler hem ulusal hem de uluslararası kurum ve kuruluşlardan temin edilen hibe ve fonlarla finanse ediliyor.
Ancak, depremin gerçekleşmesinden sonraki ilk günlerde gelen bireysel yardımlar ve gönüllü başvuruları zamanla azaldı maalesef çünkü unutuyoruz. İnsanın en önemli özelliklerinden biri: unutmak. Hem iyi hem kötü bir özellik. Acıları unutmak iyi, hayatımıza devam edebilmek için ama yardımların devam etmesi gerektiğini unutmamalıyız. Platform olarak bunu sık sık hatırlatmaya çalışıyoruz çünkü biz hala oradayız ve insani yardım çalışmalarımız devam ediyor. Hem nakdi ve ayni yardımlara hem de gönüllü desteğine ihtiyacımız var. Unutmayın: depremden etkilenen birçok ilimizde henüz hayat normale dönmedi. Afet Platformu da bu illerimizde hayat normale dönene kadar çalışmalarını sürdürmeye devam edecek.
